5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları 15 Temmuz Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 54 Cevabı,
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Özgürlüğün sizin için ne anlama geldiğini boş bırakılan yere yazınız.
Cevap : Bizim için özgürlük kimseye zarar vermeden istediğini yapabilmektir. Özgürlüğün olmadığı yerde yaşam diye bir şey yoktur.
Benim için özgürlük:
2. Bir ülkeyi yönetenlerin seçilmesinde vatandaşlar etkili midir? Açıklayınız.
Cevap : Eğer halk seçme ve seçilme hakkına sahip ise tabiki etkilidir. Çünkü halkın vereceği oylarla oy çoğunluğu hangi adayda ise o seçilir. Bundan dolayı yönetimde söz hakkı halkındır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 55 Cevabı,
15 TEMMUZ
19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Samsun’da başlattığı mücadele ile özgürlüğümüzü elde ettik. Aradan yüz yıl geçmeden barış içinde yaşadığımız ülkemizde, 15 Temmuz 2016 gecesi hain bir saldırıya maruz kaldık. Kurtuluş Savaşı’nda, Maraşlı Sütçü İmam’ı, İzmir’i işgal edenlere ilk kurşunu sıkan gazeteci Hasan Tahsin’i çıkaran bu bereketli topraklar, 15 Temmuz gecesi de darbecilere karşı ilk kurşunu sıkan Ömer Halisdemir gibi kahramanları tanıdı.
15 Temmuz’da umutlarımız, hayallerimiz, özgürlüğümüz elimizden alınmak istendi. Yunus Emre’den, Mevlana’dan, Hacı Bektaş’tan, Hacı Bayram-ı Veli’den, Pir Sultan Abdal’dan, Koca Sinan’dan beslenen bu toprağın evlatları, zalimlere karşı istiklali ve istikbali için direndi. Bütün dünya, bir milletin yurduna nasıl sahip çıktığına o gece bir kere daha şahit oldu. Milletimiz o gece ayağa kalkarak sokağa çıktı ve sinsi duvarları, surları yıktı geçti. İnanan, savunan bir halkın önünde hangi güç durabilirdi ki? Ankaralı bir köylü, Erzurumlu bir delikanlı, torunlarının büyümesini bekleyen dedeler, çocuklar… Herkes sokaklarda, meydanlardaydı. Kimimiz şehrin herhangi bir yerinde gençliğini bıraktı, kimimiz arkasında gözü yaşlı ama mağrur bir eş, bir baba ve bir çocuk… Kimimiz ise kardeşiyle birlikte şehadet şerbetini içti. Şairin dediği gibi “O gece ne çok öldük yaşamak için.” İşte buradayız, toplandık ve gitmiyoruz. Sesimiz, rengimiz, inancımız, umutlarımız bir. Bazen insan
yağmur altında yürümek ister, bunun bir anlamı vardır. Bazen insan rüzgâra karşı yürümek ister, bunun da bir anlamı vardır. Ve bazı durumlarda insan direnmek ister. Bunun da anlamı vardır ve bu anlam vatandır. Sevgili Çocuklar, Gecenin karanlığının ardında güneşli bir gün gizlidir. Aziz şehitlerimiz, gazilerimiz o gece bir toprak nasıl vatan olur, nasıl vatan kalır bir kere daha, bize gösterdiler. Ruhları şad olsun.
MEB 15 Temmuz Kitapçığı
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 56 Cevabı,
1.ETKİNLİK
a) Metinde geçen bazı kelimeler, harfleri karışık olarak verilmiştir. Kutu içinde verilen anlamlarına bakarak kelimeleri örnekteki gibi düzenleyiniz.
1. Gelecek.
2. Millete ve seçilmiş hükûmete yönelik, zor ve silah
kullanarak devirme girişimi.
3. Gizli ve kurnazca kötülük yapan.
4. Acımasız ve haksız davranan, zulmeden.
5. Bağımsızlık.
6. Tanık.
7. Gururlu.
8. Yüce bir ülkü uğrunda ölme, şehitlik.
9. Ermiş, eren.
b) Yukarıdaki kelimelerden iki tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.
Cevap : Bizler bağımsızlığa düşkün bir milletiz. Gelecek nesil de böyle olacaktır.
2.ETKİNLİK
Yarım bırakılmış cümleleri, aşağıdaki deyimlerden uygun olanlarıyla tamamlayınız.
maruz kalmak sahip çıkmak şahit olmak mücadele etmek
Cevap :
- Amcası ölünce onun çocuklarına sahip çıkmak gerekir.
- O gün trafikte çok kötü bir olaya şahit oldum.
- Mert, yeni başladığı görevinde iş arkadaşlarının kötü muamelesine karşı mücadele etmesi gerekir.
- Kahraman askerlerimiz vatanlarını korumak için mücadele etmektedirler.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 57 Cevabı,
3.ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.
1. Ömer Halisdemir ile Hasan Tahsin arasında nasıl bir benzerlik vardır?
Cevap : Hasan Tahsin ve Ömer Halisdemir vatan için canını düşünmeden şehadete ereceğini bile bile düşmana kahramanlığını gösterip ilk kurşunu sıkan kişilerdir.
2. Bu toprağın evlatlarının beslendiği kaynaklar kimlerdir?
Cevap : Bu toprakların evlatları Yunus Emre’den, Mevlana’dan, Hacı Bektaş’tan, Hacı Bayram-ı Veli’den, Pir Sultan Abdal’dan, Koca Sinan’dan beslenir.
3. Metinde milletimizin hangi özelliklerinden bahsedilmektedir?
Cevap : Metinde milletimizin vatanı için neler yaptığı, vatan severliğini, vatan düşkünlüğünü, kahramanlığı, mücadelesini ve inançlarından bahsetmiştir.
4. Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı hakkında bildiklerinizden hareketle “Ne çok öldük yaşamak için.” sözünü açıklayınız.
Cevap : Vatanı vatan yapan birlik, beraberlik, toprak ve inançtır. Durum böyle olunca belli dönemlerde bize, ülkemize birçok saldırı olmuştur. Çocuklarımızı, ailemizi, şehrimizi, milletimizi ve vatanımızı yaşatmak için yeri geldiğinde bu vatan için ölmek gerekir. Her dönemde ülkemiz birçok saldırıya maruz kalmış ve bunun için binlerce şehit vermişiz. Sırf bu vatan için yüzbinlerce hatta milyonlarca şehit verdik ve vermeye devam ediyoruz. Şair bu toprakları korumak için her dönemde şehit olduğunu vurgulamak istiyor.
5. “Gecenin karanlığının ardında güneşli bir gün gizlidir.” ifadesinden ne anlıyorsunuz?
Cevap : Başta her şey kötü gidiyor olabilir. Ama önemli olan mücadele yapıp beklemek. Önemli olan zor durumda iken mücadele etmek, fırsat vermemek ve tüm imkanlarını kullanmaktır. Bunun sonucunda göreceksin ki çabaların, mücadelen ve azmin sana sonunda bir başarı kazandırmıştır.
6. Bir milletin, tarihindeki olayları unutmaması, o milletin geleceğine nasıl bir katkı sağlar? Arkadaşlarınızla tartışınız.
Cevap : Bizler bu günlere geçmişteki tarihimizi örnek alarak geldik. Bir millet geçmişine göz atmaz ve kendisine örnek almaz ise o ülkenin sonu yakındır demektir. Başarılı bir ülkenin temelleri geçmişinde saklıdır. Bunun için bir milletin tarihindeki olayları unutmaması, o milletin geleceğini olumlu yönden etkileyecektir.
4.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin zıt anlamlılarını bulunuz. Bulduğunuz kelimeleri cümle içinde kullanınız.
19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Samsun’da başlattığı mücadele ile özgürlüğümüzü elde ettik.
Aradan yüz yıl geçmeden barış içinde yaşadığımız ülkemizde, 15 Temmuz 2016 gecesi hain bir saldırıya maruz kaldık.
Bu toprağın evlatları zalimlere karşı istiklali ve istikbali için direndi.
Kimimiz şehrin herhangi bir yerinde gençliğini bıraktı.
5.ETKİNLİK
a) Bayrağımız size neler çağrıştırıyor? Noktalı yerlere yazınız.
Cevap : Bayrak bu milletin vazgeçilmez bir parçasıdır. Çünkü bayrakta aziz şehitlerimizin kanı vardır.
b) Çağrışımlarınızdan hareketle “bağımsızlık” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızda kelimeleri anlamlarına uygun kullanınız.
Cevap : Bu ülke çok büyük güçlüklerle mücadele etti. Engeller koydular, aramıza hainler yerleştirdiler, bombaladılar, savaş açtılar fakat biz inancımızı ve gücümüzü yitirmedik. Özgürlüğümüzün elimizden alınmasına bir an dahi müsade etmedik. Özgürlüğü elinden alınan bir insan veya bir milletin yaşadığını söylemek çok zor. Yapmak istediğini yapamadıktan sonra yaşamıyorum demektir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 58 Cevabı,
6.ETKİNLİK
a) Yukarıdaki sözlerin ortak özelliği nedir?
Cevap : Birlik ve beraberliği vurgulamaktadır.
b) Size göre yukarıdaki sözlerden hangisi 15 Temmuz’da milletimizin gösterdiği tepkiyi en iyi şekilde ifade ediyor? Açıklayınız.
Cevap : Hacı Bektaş Veli’nin ” Bir olalaım, iri olalım, diri olalım” sözü 15 Temmuz’ u en güzel şekilde ifade etmektedir.
c) Yukarıda verilen sözlerden hareketle bir şiir yazınız. Şiirinize uygun bir başlık koyunuz.
Cevap : Haydi Gelin
Gelin tanış olalım, işi kolay kılalım
Sevelim sevilelim, dünya kimseye kalmaz
Bir olalım, iri olalım, diri olalım
Sevgide güneş gibi ol
Dostluk ve kardeşlikte akarsu gibi ol
Alem çiçek olsa arı ben olsam
Dost dilinden tatlı bal bulamadım
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 59 Cevabı,
7.ETKİNLİK
Yurt dışında yaşayan ve Türkçe bilen birine Türkiye’de 15 Temmuz’da yaşananları anlatan bir e-posta yazınız. E-postanızı yazarken 6. etkinlikteki özdeyişlerden en az birini kullanınız.
Cevap : Kardeşim! Biz o gece annem, babam, dedem ve kardeşlerimle beraber düşmana karşı koymak için vatanımızı zalimlerin eline vermemek için, gelecek nesillere özgür bir yaşam alanı bırakmak için hep beraber Bismillah dedik ve düşmanın karşısına dikildik. Kimimiz tankın önüne, kimimiz silahlı hainlerin önüne ve kimimiz kurşunların önüne geçerek bu vatanı zalimlerin elinden kurtarmaya çalıştı ve Hamdolsun ki başarılı çıktık. Kazanan biz olduk.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
Atatürk ve Millî Mücadele hakkındaki filmleri ve kitapları araştırınız.
Cevap :
Atatürk ve Milli Mücadele Hakkındaki Filmler
- Çanakkale 1915
- Dersimiz: Atatürk
- Gelibolu
- 120
- Çanakkale: Yolun Sonu
- Eve Dönüş: Sarıkamış 1915
- Bu Vatanın Çocukları
Atatürk ve Milli Mücadele Hakkındaki Kitaplar ve Yazarları
- Mustafa Kemal’in Romanı: Acılar Masal Oldu- Yılmaz Gürbüz
- Numaracı Cumhuriyetçiler – Orhan Koloğlu
- Gazi ve Fikriye – Hıfzı Topuz
- Ölümsüz Atatürk- Vamık D. Volkan, Norman Itzkowitz
- Ben Mustafa Kemal – Aydoğan Yavaşlı
- Benim Atatürk Kitabım – Toktamış Ateş
- Atatürk’ü Gördüm – Muzaffer İzgü
- Atatürk Olmak- Aytül Akal
- Çocuklar İçin Nutuk – A. Adnan Çakmakçıoğlu
- Atatürk Çocuk Olmuş – Sevgi Tanrısever
- Dersimiz: Atatürk – Turgut Özakman