5. Sınıf  Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Çocukluk Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları Sayfa 16, 17, 18, 19

---

  5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 16 Cevabı,

---

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Ailenizdeki ve çevrenizdeki yetişkinlerden öğrendiğiniz oyunu anlatınız.

Topaç çevirme oyunu. Önce bir topaç buluyoruz. Topacı bir ipe bağlıyoruz ardından çeviriyoruz. En uzun çeviren oyunu kazanmış oluyor.

---

2. Bir zaman makineniz olsa hangi zamana gitmek isterdiniz? Neden?

Günümüzde kalmak isterdim. Çünkü arkadaşlarımı ve ailemi çok seviyorum. Günümüzde oynanan oyunlar da beni .ok eğlendiriyor.

---

ÇOCUKLUK

Affan Dede’ye para saydım,
Sattı bana çocukluğumu.
Artık ne yaşım var, ne adım;
Bilmiyorum kim olduğumu.
Hiçbir şey sorulmasın benden;
Haberim yok olan bitenden.
Bu bahar havası, bu bahçe;
Havuzda su şırıl şırıldır.
Uçurtmam bulutlardan yüce,
Zıpzıplarım pırıl pırıldır.
Ne güzel dönüyor çemberim;
Hiç bitmese horoz şekerim!
Cahit Sıtkı TARANCI

---

  5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 17 Cevabı,

---

1.ETKİNLİK

a) Aşağıdaki dizelerde yer alan altı çizili sözcüklerin metinde hangi anlamda kullanıldığını işaretleyiniz.

– “Affan Dede’ye para saydım, Gerçek anlam.

– Sattı bana çocukluğumu.” Mecaz anlam.

b) “Saymak” ve “satmak” sözcükleri metinde gerçek anlamda mı mecaz anlamda mı kullanılmıştır? Açıklayınız.

• Cevap: Saymak metinde gerçek anlamda kullanılırken satmak ise mecaz anlamda kullanılmıştır.

c) “Saymak” ve “satmak” sözcüklerinin gerçek ve mecaz anlamlarıyla birer cümle yazınız.

saymak

• Gerçek: Okuldaki sıraları saydım.
• Mecaz:  Saydım çektiğim kahırları.

satmak

• Gerçek: Geçen gün ev sattım.
• Mecaz: Sattım çocukluğumu üç kuruşa.

2.ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları şiirden hareketle yanıtlayınız.

1. Şair, çocukluğuna nasıl kavuşmuştur?

Affan Dede’den satın almıştır.

2. Şairin zihnindeki çocuklukta neler vardır?

Hiç bir şeyi bilmeyen hiç bir olaydan etkilenmeyen pırıl pırıl ve tertemiz bir zeka örneği bir vicdana sahip çocukluk vardır.

3. Sizce şair çocukluğunu niçin arıyor olabilir?

Büyüdükçe dünyanın ne kadar kötülüklerle dolu olduğunu öğrenmiş olabilir. Böyle bir dünyada acı çekmektense çocukluğun o saf o masum günlerine dönmek daha iyidir.

4. Şiirin ana duygusu nedir?

Çocukluk günlerine özlem

5. Hayatınızda geri gelmesini istediğiniz bir zaman var mı? Anlatınız.

Var. Ben çocukluk günlerime dönmek isterdim. O günlerde oyun oynamak çok güzeldi çünkü.

---

 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 18 Cevabı,

---

3.ETKİNLİK

Cahit Sıtkı TARANCI’ya okuduğunuz metnin içeriğinden hareketle üç soru sorunuz.

• Neden çocukluğunuza dönmek isterdiniz?
• Şimdiki zaman sizi üzüyor mu?
• Çocuklukla ilgili başka şiiriniz var mı?

4.ETKİNLİK

a) Aşağıdaki metni okuyunuz.

Saçı sakalı beyazlamış, gözlüklü ve leylek gagasına benzeyen burnu olan Affan Efendi, dinine çok bağlı bir Mevlevi dervişidir. Üsküdar Selimiye’deki evinin altında çeşitli baharatlar ve oyuncaklar sattığı bir dükkânı vardır. Dükkânında taş bebek, kurşun asker gibi suret namına bir şey satmaz, sadece çok yaygın olduğu için Karagöz sureti bulundurur, bunda da dinî anlamda herhangi bir sakınca görmezdi. Keyfine çok düşkün biri olan Affan Efendi’nin dükkânı akşamları sohbete, kahve içmeye gelen memurlarla dolar; bu hâliyle dükkân bir kahvehaneye dönüşürdü. Affan Efendi’nin mahallede çok itibarı vardı ama bu itibar yeni kuşak çocukların ondan oyuncak alması yönünde olumlu bir etki yapmıyordu. Oyuncaklarının az ve zamanın çocuklarına hitap etmeyecek basitlikte olması işlerinin iyiden iyiye bozulmasına neden olmuştu. Ligor adlı başka bir oyuncakçı ve aktarın piyasaya iyice hâkim olduğunu fark eden Affan Dede, dükkânda kalan artık renkleri de iyice solmuş oyuncakları bir çuvala doldurarak, mahallenin fakir çocuklarının sünnetinin yapıldığı törende çocuklara dağıtır. Atlı tramvaylar, piyanolarla oynayan çocuklar bu bedava oyuncaklarla ilgilenmezler bile… İlkyaz Dergisi Öykü Özel Sayısı

b) Yukarıdaki metinde yer alan sorun nedir? Anlatınız.

Gelişen teknoloji ile beraber yeni oyuncakları seven çocukların geçmişte kalan eski oyuncaklara ilgi göstermemesi.

c) Öğretmeninizin yönlendirmesiyle dört gruba ayrılınız. Aşağıdaki soruları gruplar arasında paylaştırınız. Ardından grup sözcüsü seçerek soru ile ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Siz hangi oyuncaklarla oynamayı seversiniz? Neden?

En çok el yapımı oyuncakları severiz. Çünkü bize özel üretilmişlerdir. Bizim bir parçamız olmuşlardır.

1. Çocuklar Affan Dede’nin oyuncaklarını neden beğenmiyorlar? Önceden beğenilen oyuncakların bir zaman sonra beğenilmemesinde neler etkili olabilir?

Çünkü modalarının geçtiğini düşünüyorlar. Teknoloji ve zaman ilerledikçe bazı şeyler ne yazık ki gözden düşmektedir. Affan Dede’nin oyuncakları da bu durumdadır.

2. Siz hangi oyuncaklarla oynamayı seversiniz? Neden?

Ben en çok bez bebeğimle oynamayı severim. Çünkü benim ilk oyuncağımdı. Benim için çok değerlidir.

3. Sizin oynadığınız oyun ve oyuncaklarla eski oyun ve oyuncaklar arasında ne gibi farklılıklar olabilir?

Benim bugünlerde oynadığım oyunlar biraz da sosyal medyanın etkisiyle öğrendiğim oyunlardır. Oysa eskiden çocuklar mahallede dışarıda öğrendikleri oyunları oynarlardı. Şimdilerde oyun oynamak için ya elektronik aletlere ya da oyun setlerine ihtiyaç vardır. Oysa eskiden bunlara gerek yoktu.

4. Affan Dede ne yapsaydı çocuklar ondan yine oyuncaklar alırdı?

Çocukların ilgisini çekebilmek adına onların meraklarını canlı tutacak hikayeler anlatmalı ya da onların oyuncaklara karşı sevgi duymalarını sağlamalıydı.

5.ETKİNLİK

“Çocukluk” konulu bir şiir ezberleyiniz. Öğretmeninizin belirlediği bir zamanda şiirinizi vurgu, durak ve tonlamaya dikkat ederek fon müziği eşliğinde okuyunuz. Gerektiğinde öğretmeninizden örnek bir okuma isteyebilirsiniz ya da farklı kaynaklardan şiirin okunuşunu dinleyebilirsiniz.

---

 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 19 Cevabı,

---

6.ETKİNLİK

Aşağıdaki sözcüklerden hareketle bir şiir yazınız. Şiirinize bir başlık koyunuz.

geçmiş, hayal, özlem, sevmek, çocukluk

ÇOCUKLUK VE BUGÜN

Büyürken günden güne

Düşlerimizde büyür bizimle

Artık raftadır oyuncaklar

Hayat yeni dersler verir bize

Kim istemez çocuk kalmayı

Kim istemez hep oyun oynamayı

Ama büyüdü mü çocuklar

Geçmişte kalır oyunlar

7.ETKİNLİK

Aşağıdaki bölüme sevdiğiniz bir oyunu ya da oyuncağı tanıtan bir yazı yazınız. Ardından tanıttığınız oyunu ya da oyuncağı anlatan bir resim çiziniz.

Puzzle birleştirme oyunu. Bir kutu karıştırılmış puzzle alınır evde yere serilir sonra da resme bakarak puzzle tamamlanır.

---