5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Oyuncak Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları Sayfa 10, 11, 12, 13, 14, 15
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 10 Cevabı,
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Metnin başlığı ve görselleri size neler çağrıştırıyor?
Bir masalı çağrıştırıyor. Bu masalda hayvanlar ve çocuklar var. Kırlar eğlence ve bir de macera hissediyorum.
2. Unutamadığınız bir oyuncağınız var mı? Anlatınız.
Var. Bana küçükken alınmış oyuncak bebeğim var. Bu bebeğimi hala saklarım. Annem okula gidene kadar bu oyuncakla oynadığımı söyler hep.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 11 Cevabı,
OYUNCAK
Kızımla torunumun evden çıkmasını bekliyorum. Pencereden dışarı bakıyorum, onlar gözden kayboluncaya kadar. Sonra hemen torunumun odasına giriyorum, dolabı açıyorum. En sevdiğim, elektrikli tren. Özene bezene rayları yerleştiriyorum; lokomotifi, vagonları koyuyorum rayların üstüne; basıyorum düğmeye. Sahici lokomotif gibi… Çuf çuf çuf! Uzanıyorum yere; trenin gidişini, istasyonda duruşunu, sonra yeniden hareket edişini, arada bir lokomotiften “düüt” diye düdük sesi çıkarmasını seyretmek o kadar hoş oluyor ki… Çuf çuf çuf! Bayılıyorum torunumun oyuncak trenleri ile oynamaya. Altmış yaşını çoktan geçmiş birinin, oyuncaklarla böyle oynaması garip gelebilir çoğu kişiye. Belki de gerçekten öyle. Oyuncaklarla oynamak aslında çocukların hakkı. Ama ne yapabilirim? Bu yaşta olmama rağmen ben de seviyorum oyuncaklarla oynamayı! Trenden sonra taş bebeği alıyorum. Anahtarını kurup yere koyuyorum. Tıpkı canlıymış gibi tıpış tıpış yürüyor bana doğru. Masmavi gözleri, sapsarı saçları var. Yatağına yatırınca gözleri kapanıyor. Karnına basınca “Mama!” diyor, canlı gibi. Elbiseleri de öylesine hoş ki! Başında fiyonklu bembeyaz bir de kurdelesi var. Sonra helikopteri çalıştırıyorum. Yüksekten bir bırakıyorum aşağı, hoop! Sahici helikopter gibi ses çıkarıyor. Pervanesini döndüre döndüre süzülüp yere iniyor.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 12 Cevabı,
1.ETKİNLİK
Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler ve bu kelimelerin anlamları verilmiştir. Anlamlarından hareketle kelimeleri örnekteki gibi bulmacaya yerleştiriniz.
1. Tren vagonlarını çeken, tekerlekli, buharlı, elektrikli, termik motorlu veya sıkıştırılmış havalı makine. LOKOMATİF
2. Yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı. TREN
3. Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol. RAY
4. Kurdele, şerit, kumaş vb.nin kelebek şeklinde bağlanmış biçimi. FİYONK
5. Döndüğünde bir mekanizmayı işleten bir eksene dikey olarak bağlanmış, iki veya ikiden çok kanattan yapılmış alet. PERVANE
6. Kaslarda ve özellikle eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel adı. ROMATİZMA
7. Topuk kemiği. AŞIK
8. Bir şey enlemesine veya boylamasına kesildiğinde ortaya çıkan yüzey. KESİT
9. Gerçekte öyle olmayıp öyle geçinen veya bilinen. SÖZDE
2.ETKİNLİK
Metinde aynı kavram alanına giren sözcükleri aşağıdaki kutucuklara yazınız.
Organ – Göz, burun
Oyun – Bebek, oyuncak
Köy oyunları- Aşık oyunu, çocuklar
Oyuncak – tren, ray
3.ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle yanıtlayınız.
1. Dede, neden kızının ve torununun evden gitmesine seviniyor?
Torununun oyuncaklarıyla oynamak için. Onların kendisini görmesinden utandığı için gizli gizli oynuyor.
2. Dedenin oyuncaklarla oynarken ara sıra dışarıya bakmasının nedeni nedir?
Acaba torunu ve kızı geri geldiler mi diye bakıyor. Geldilerse hemen oyuncakları yerine koyacak.
3. Sizce, dede neden oyuncaklarla oynamanın yetişkin işi olmadığını düşünmektedir?
Çünkü öyle öğrenmiş öyle yetiştirilmiştir. Kendisinin küçüklüğünde ailesi onu bu şekilde yetiştirmiştir.
4. Oyuncaklarla oynarken dedenin her şeyi unutmasının nedeni ne olabilir? Sizin de her şeyi unuttuğunuz anlarınız oluyor mu? Anlatınız.
Dede çocukluğuna dönmektedir. Hayatın bütün sorunlarından hastalıklardan kederden her zaman çocuk aklıyla çocukların oyuncaklarıyla geçirdikleri sihirli dakikalardaki anlar gibi kurtulabilir insan.
5. Metindeki dedenin plastikten yapılan kurşun askerleri sevmemesinin nedeni ne olabilir? Sizce oyuncağın malzemesi oyuncağı sevmede etkili midir? Açıklayınız.
Çünkü plastik oynaması keyif vermeyen bir maddedir. Bence etkilidir. Çünkü adı üstünde kurşun asker oysa plastik olunca aynı keyfi vermiyor.
6. Oyuncaklarla oynamak sadece çocukların mı hakkıdır? Neden?
Hayır bence çocukluğunu kaybetmemiş herkesin hakkıdır. İnsanlar bence her zaman çocuk yanlarını ortaya çıkarmalı ve oyuncaklarla oynamaktan korkmamalıdır.
7. Okuduğunuz metnin türü ne olabilir? Bunu metnin hangi özelliklerinden anladınız?
Hikaye olabilir. Hikayede belli zaman yer ve kahraman vardır. Romana göre daha kısadır. Kahraman sayısı daha azdır.
4.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerin başına cümlede verilen bilgiler doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazınız.
(Y) “Bayılıyorum torunlarımın oyuncak trenleri ile oynamaya.” cümlesinde “bayılıyorum” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır.
(Y) “Bir keresinde öylesine dalmıştım ki elektrikli trenle oynarken gelişlerini fark edememiştim.” cümlesinde “dalmıştım” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır.
(D) “Yüksekten bir bırakıyorum aşağı, hoop! ”cümlesinde “aşağı” kelimesi gerçek anlamda kullanılmıştır.
(Y) “Dizlerimdeki o acımasız romatizma ağrılarını bile…” cümlesinde “ağrı” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 14 Cevabı,
5.ETKİNLİK
a) Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerin altını çiziniz.
1. Pencereden dışarı bakıyorum, onlar gözden kayboluncaya kadar.
2. Onların evden çıkmalarını bekliyorum, dört gözle bekliyorum.
3. Utancımdan kıpkırmızı olmuştum.
4. Kızım beni yere yatmış, trenle oynarken görünce , bana, “Ne o baba, çocukluğa mı özendin?” diye takılmıştı.
b) Yukarıdaki deyimler dışında metinde geçen farklı iki deyim bularak cümle içinde kullanınız.
- Elinde olmamak: istediği halde yapamamak, istenci dışında bulunmak, önlemeye gücü yetmemek
- Tıpış Tıpış yürümek: Kısa adımlarla çabuk yürümek
6.ETKİNLİK
“Oyuncak” metni ile aşağıdaki metni tür ve biçim bakımından karşılaştırınız.
OYUNCAKÇI AMCA
Oyuncakçı amca,
Ne çok oyuncakların var;
Top, tank, tüfek, tabanca…
Gövdem titriyor,
Onlara bakınca!
N’olursun oyuncakçı amca,
Bundan böyle bizlere,
Oyuncak tüfekler yerine,
Ak yelkenli bir gemi,
Bir de süslü bebekler getir,
Unutma emi?
Sonra oyuncakçı amca,
Senden aldığım tüfekleri,
Bozarak onlardan kuş yaptım,
Bana kızmazsın değil mi?
Abdülkadir BULUT
OYUNCAK
- Tür: Hikaye
- Biçim: Düzyazı
OYUNCAKÇI AMCA
- Tür: Şiir
- Biçim: Dörtlük
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 15 Cevabı,
7.ETKİNLİK
Bir oyuncak tasarlasaydınız bu oyuncak nasıl olurdu? Arkadaşlarınıza anlatınız.
Eski oyuncaklar genelde el yapımı olan her yerde bulunmayan ve çocuklar için özenle yapılan oyuncaklardı. Günümüzdekiler ise genelde Çin malıdır. Plastikten yapılıyor. Eskiden daha az çeşit varken günümüzde binlerce oyuncak vardır.
8.ETKİNLİK
Aşağıda verilen boşluğa “oyun ve oyuncak” konulu bir hikâye yazınız.
Bir varmış bit yokmuş, Nazlı adında bir kız varmış. Nazlı oyuncaklarla oynamayı çok severmiş. En çok sevdiği oyuncak da Barbie’ymiş. Bir gün oyuncaklarıyla oynarken Barbie bebeği kırılmış. Ve çok üzülmüş. Babasına bunu söylemiş. Ve babası söyle demiş ” Yarın yenisini alırız zaten eskidi ” demiş. Nazlı da ” Tamam ” demiş. Günler çabucak geçip babasıyla Nazlı oyuncak dükkanına gidip bir sürü oyuncak almışlar. Artık Nazlı oyuncaklarını çok özene kulandığı için hemen kırılmamış.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
1. Ailenizdeki ya da çevrenizdeki yetişkinlerden çocukluklarında oynadıkları bir oyunu öğreniniz.
Alinizde ve çevremizdeki yetişkinlerden çocukluk dönemlerinde saklambaç, körebe, 5 taş ve sek sek gibi oyunlar oynarlardı.
2. Renkli kuru boya getiriniz.